کرم ضدآفتاب از پوست در برابر اشعه ماورا بنفش (UV) خطرناک محافظت میکند. دو نوع اشعه ماورا بنفش وجود دارند که مستقیم روی پوست اثر می‌گذارند که شامل اشعه UVA که باعث پیری و چروک پوست و اشعه UVB که معمولاً باعث آفتاب سوختگی در افراد می‌شوند.
کرم ضدآفتاب برای جلوگيری از ابتلا به سرطان های پوستی و همچنین پيری زودرس پوست، لازم است که همه افراد از این محصول استفاده کنند. حدود 80% از آفتابی که در طول عمر از طریق پوست دريافت می کنيم مربوط به سن زير هيجده سالگی می باشد و همین مسئله بر ضرورت استفاده از ضدآفتاب در کودکان و نوجوانان تاکيد می کند.
ضد آفتاب چیست؟
از هر پنج فرد مبتلا به سرطان پوست، می‌توان با استفاده کرم ضدآفتاب از چهار مورد آن جلوگیری کرد، چرا که آسیب های ناشی از اشعه UV قابل پیشگیری هستند. در این مقاله بزک رو، در مورد اینکه کرم ضدآفتاب چیست؟ باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟ برای خرید یک ضد آفتاب مناسب برای هر نوع پوست باید به دنبال چه نوع ترکیباتی باشید، پرداخته‌ایم.
انواع پوست
پوست علاوه بر عواملی مانند نژاد و قومیت ها که منجر به ایجاد تفاوت های اساسی در ماهیت ژنتیکی افراد می شوند، پوست تحت تأثیر عوامل مختلف ژنتیکی جدا از نژاد و عوامل محیطی قرار دارد. به همین خاطر شناخت انواع پوست، اهمیت بسیاری دارد.
موارد و راه حل های مختلفی برای طبقه بندی انواع مختلف پوست وجود دارد، به عنوان مثال، براساس رنگ پوست. از نظر زیبایی، پوست براساس چند فاکتور طبقه‌بندی میشود که عبارتند از:
تشخیص نوع پوست:
هر نوع پوست علاوه بر این که ویژگی های متفاوتی دارد، مراقبت های مختلفی نیز نیاز دارد. نوع پوست عمدتا با عوامل گوناگونی مانند عوامل ژنتیکی تعیین میشود، عوامل دیگری نیز آن را تحت تأثیر قرار میدهد که با گذشت زمان نیز تغییر میکند. بر اساس گفته های بالا، پنج نوع پوست وجود دارد:
پوست طبیعی یا نرمال:
پوست طبیعی چربی نرمال، رطوبت به میزان کافی، منافذ کمتر، ظاهری تمیز و نرم دارد. برای این نوع پوست ضدآفتاب مناسب پوست نرمال توصیه میشود.
پوست خشک:
عمده مشکلات خشکی پوست به دلیل عوامل خارجی مانند کمی رطوبت هوا، شنا یا حمام و شستن زیاد پوست خصوصا با آب گرم، قرارگیری مدت زمان طولانی در معرض مستقیم آفتاب یا استفاده از محصولات پوستی غیر استاندارد ایجاد میشود. با این حال، در برخی موارد هم این یک مسئله ژنتیکی و همیشگی باشد. در نگاه کلی این مسئله، زیاد جدی نیست اما خشکی بیش از حد پوست پوست میتواند باعث افزایش چروک و ترک‌خوردگی پوست، خارش و حساسیت در افراد شود و پوست را نسبت به انواع عفونت های ناشی از باکتری غیر ایمن کند یا باعث اختلالات پوستی، مانند اگزما باشد.
عمده نشانه های خشکی پوست ممکن است بسته به عوامل مختلفی مانند سن، میزان سلامتی یا علت آن متفاوت باشند. برای این نوع پوست ضدآفتاب مناسب پوست خشک توصیه میشود.
حالا بررسی کنیم که خشکی پوست چگونه تعیین میشود؟
با احساس کشیدگی، زبری، پوسته پوسته شدن، تیره شدن، خارش، قرمزی و ترک‌های کوچک پوستی مشخص میشود. ترک خوردگی پوست در موارد شدیدی خشکی پوست ممکن است عمیق تر شده و حتی خونریزی کند.
پوست آتوپیک نوعی بیماری پوستی التهابی است که با خشکی پوست تعیین و منجر به تحریک شدید پوست میشود و نشانه ای مانند خارش ایجاد میکند. علت اصلی آتوپیک عامل ژنتیکی است، اما با این حال عوامل دیگری همچون آب و هوا، آلودگی، آلرژی، تغذیه و حتی جنس لباس هایی که پوشیده میشود نیز ممکن است باعث ایجاد آن شده یا شرایط را بدتر کنند.
پوست چرب:
پوست چرب ظاهری براق با منافذ زیاد، مرطوب و زرد رنگ دارد که به دلیل تولید سبوم زیاد ایجاد میشود و معمولاً به دلایل ژنتیکی، هورمونی یا متابولیک است. پوست چرب در نوجوانان و جوانان زیر 30 سال اغلب عامل ایجاد آکنه میشود. برای این نوع پوست ضدآفتاب مناسب پوست چرب توصیه میشود.
پوست مختلط:
در این نوع پوست، در قسمت های مختلف پوست، ویژگی‌های پوست خشک و چرب همزمان دیده می‌شوند زیرا توزیع تزشح چربی در کل پوست صورت یکسان نیست. ناحیه‌ای که غدد چربی بسیاری دارد معمولاً بخش T (پیشانی، بینی و چانه) در صورت است، در حالی که پوست ناحیه گونه ها، طبیعی یا خشک هستند. رایج‌ترین نوع پوست، پوست مختلط می باشد. برای این نوع پوست ضدآفتاب مناسب پوست مختلط توصیه میشود.
پوست حساس:
پوست حساس بیشترین واکنش را نسبت به محرک های محیطی نشان میدهد و با شکنندگی، گرمای سطحی پوست، قرمزی یا خارش همراه است. این نوع پوست در مواقع حساس عملکرد محافظتی خود را از دست داده و ورود میکروارگانیسم‌ها و مواد تحریک‌کننده به پوست را آسان میکند و احتمال ابتلا افراد به واکنش های آلرژیک را افزایش میدهد. این پوست بسیار لطیف بوده و برای مقابله با خشکی، زبری و ظاهر زیبا، نیاز به مراقبت بیشتری دارد. به این نوع پوست، پوست تحریک شده نیز گفته میشود. برای این نوع پوست ضدآفتاب مناسب پوست حساس توصیه میشود.
تحریک مکرر پوست به دلیل عوامل محیطی ممکن است باعث پوسته زایی پوست شود، یعنی جدا شدن بخش‌های بزرگ از اپیدرم، که در برخی موارد به نظر می رسد گرد و غبار ریز هستن و معمولاً با خارش همراه است.
SPF چیست؟
SPF یک معیار اندازه‌گیری علمی است که تعیین می کند، استفاده از یک ضدآفتاب مشخص تا چه میزان باعث کاهش آسیب‌های پوستی میشود.
پوستی که ضدآفتاب زده شده، در مقایسه با پوستی که ضدآفتاب زده نشده، مدت بیشتری طول می‌کشد تا اشعه فرابنش B به آن نفوذ کرده و سبب قرمزی آن شود. در واقع، SPF بر این مدت زمان تأکید دارد و آن را محاسبه میکند.
اگر آفتاب سوختگی پوستی که ضدآفتاب زده شده، 15 برابر بیشتر از پوست بدون کرم ضدآفتاب طول بکشد، SPF کرم ضدآفتاب 15 است. بر این اساس، اگر آفتاب سوختگی پوست بدون ضدآفتاب شما هنگامی که اشعه های فرابنفش به شما می‌تابد در عرض 10 دقیقه اتفاق بیفتد، با یک ضدآفتابی که 30 SPF دارد می‌توانید تا 300 دقیقه یا پنج ساعت یعنی 30 برابر بیشتر، از آفتاب سوختگی پوست جلوگیری کنید.
نحوه صحیح استفاده از ضدآفتاب:
از کرم ضدآفتاب بايد نيم ساعت قبل از خروج از خانه استفاده کرده و سپس هر دو ساعت یکبار، ضد آفتاب تمدید شود. اسن نکته را فراموش نکنید که بیشترین آسیب نور آفتاب در ساعات بین 10 صبح تا 4 بعد ازظهر بوده و محافظت در این ساعات از روز بسیار ضروریست.
مقدار استفاده از ضدآفتاب:
بیشتر افراد از کرم ضد آفتاب به میزان لازم برای محافظت کامل از پوست خود استفاده نمی‌کنند. به عبارتی، بیشتر افراد فقط 25 تا 50 درصد مقدار توصیه شده ضد آفتاب را، هنگام استفاده به پوست خود می‌زنند. مقدار استفاده کرم ضد آفتاب بر روی صورت باید حداقل ۲ بند انگشت باشد و 30 دقیقه قبل از خارج شدن از خانه استفاده شود تا به خوبی در لایه های پوست نفوذ کند و تثبیت شود.
نکته:
استفاده از ضد آفتاب روی لب را فراموش نکنید. بهترین روش استفاده زا ضدآفتاب این است که 30 دقیقه قبل از بیرون رفتن از خانه، از کرم ضد آفتاب استفاده کنید تا کرم ضد آفتاب به پوست نفوذ کرده، مخصوصا اگر کرم حالت شیمیایی دارد.
استفاده از ضدآفتاب ضروریست؟
بله ضروریست. تماس زیاد پوست با آفتاب میتواند به طور حاد باعث آفتاب سوختگی همراه با قرمزی و تورم و درد بکند و در طولانی مدت اثراتی مثل چین و چروک، کک و مک، لک صورت و همچنین شل بودن پوست و گشاد شدگی عروق پوستی را به همراه داشته باشد. سرطان های پوستی یکی از عوارض جدی و مهم تماس طولانی مدت با آفتاب است.
به همین دلیل استفاده مداوم از ضد آفتاب برای جلوگيری از ابتلا به سرطان های پوستی و پيری زودرس پوست لازم است که در همه افراد استفاده شود.
نکته:
بهتر است بدانيد که حدود هشتاد درصد از آفتابی که در طول عمر خود دريافت میکنيم مربوط به سن زير هيجده سالگی می باشد و اين مسئله بر لزوم استفاده از ضد آفتاب در کودکان و نوجوانان تاکيد می کند.
آیا هر ضد آفتابی را هر نوع پوستی میتواند استفاده کند؟
نخير صحیح نیست. بعد از فاکتور حفاظتی مهمترين مسئله اين است که شما پوست چربی دارید يا نه. اگر میزان سبوم پوست شما زیاد باشد و به عبارتی پوست چرب و آکنه ای داشته باشید، شما بايد از ضد آفتاب فاقد چربی استفاده کنيد. اگر شما پوست خشکی دارید، باید از ضد آفتاب‌هايی استفاده کنید که دارای مرطوب کننده باشد.
آیا ضروریست که در دوران بارداری از ضدآفتاب استفاده کنیم؟
در طی دوران بارداری، اشعه UV مستقیما صدمه ای به جنین وارد نمی‌کند اما مادر باردار همچنان با خطرات ناشی از تابش این اشعه های خطرناک روبرو است. اشعه ماورا بنفش را می‌توان با حفاظت روزانه پوست در برابر آفتاب، توسط پوشش مناسب، عینک و کلاه آفتابی به شدت کاهش داد اما استفاده از کرم ضد آفتاب در دوران بارداری به همان اندازه ضروری است که در هر زمان دیگری اهمیت دارد. یکی از عازضه های پوستی در زنان باردار ملاسما است که به شکل لک های تیره در بخش های صورت که در معرض آفتاب ایجاد می‌شوند، نسبت به درمان بسیار مقاوم هستند.